فصل بهار فصل سرو سامان دادن به وضعیت باغچه ها است. این روزها کارگران اماده برای مشغول شدن به باغبانی و آماده‌سازی گیاهان و درختان برای استقبال از بهار هستند.از هرس کردن و پاکنی گرفته تا کوددهی و تقویت و…

در همین مقطع از سال  با شروع سال جدید، شاهد فضای سرسبز و باطراوتی در شهر می  باشیم. خب، همین اتفاق باید در خانه‌ها هم بیفتد. اگر شما در گوشه حیاط خانه باغچه‌ای دارید یا بخشی از بالکن آپارتمان‌تان را به نگهداری از فضای سبز اختصاص داده‌اید و یا اینکه فضای سبزی روی پشت‌بام دارید باید رسیدگی به آن را از همین حالا شروع کنید. اگر می‌خواهید سرسبزی و طراوت بهار را در فضای سبز خانه‌تان داشته باشید همین روزها باید آستین بالا بزنید و به فکر مرمت طبیعت باشید.

اماده کردن ابزار الات کشاورزی

اولین قدم برای باغبانی در بهار تیز کردن و تمیز کردن آلات کشاورزی از جمله وسایل دستی باغبانی مانند بیل ، بیلچه، شن کش و کج بیل است. تمیز کردن و تیز کردن ابزار های باغبانی به حفاظت و نگهداری دراز مدت، صرفه جویی در هزینه و جلوگیری از شیوع بیماری کمک می کند. کثیف بودن آن ها به دلیل وجود باکتری و قارچ به هرس تازه آسیب می رساند. برای شستشو از مواد شوینده قوی، آب داغ و محلول های باز کننده استفاده کنید تا تیغه های تمیزی داشته باشید ، این تمیزی به عملکرد بهتر آن ها کمک می کند و کار را آسان تر خواهند کرد . پس از تمیز کردن، مقداری روغن یا اسپری روان کننده WD40 روی تیغه ها و لولا ها بمالید.

ممکن است در حین تمیز کردن دستگاه چمن زنی خود مجبور به خرید یک تیغه دیگر باشید زیرا خرید تیغه تیز برای داشتن یک چمن زن ضروری است. تیغه های کند به چمن آسیب وارد می کنند و اجازه خزیدن را به چمن م یدهند که در اصلاحات طولانی مدت می تواند پرهزینه باشد.

زیر و رو کردن و هوادهی خاک و در صورت نیاز تعویض خاک

در مورد خاک‌های سنگین جهت اصلاح زهکشی خاک، باید آن را زیر و رو کرد. فرمول کلی برای تمام گیاهان این است که قبل از کاشت هر گیاهی نسبت به جمع‌آوری خاک‌های آلوده، زباله و نخاله‌ای ساختمانی (سیمان، گچ، آجر و…) اقدام کرده و در صورت نیاز با خاک مناسب زراعی تعویض شود.با خاکی خوب و مرغوب شروع به باغبانی کنید.

اضافه کردن کود و کمپوست به خاک، آن را غنی می کند. کود و امولسیون های گاوی و ماهی و سایر اصلاحات مرتبا باید به خاک اضافه شود تا گیاهان و سبزیجات به خوبی تغذیه و رشد کنند. خرید خاک های ارگانیک نیز برای باغچه ضروری است اما هیچ چیز نمی تواند جای کمپوست را بگیرد. برای اینکار می توانید کمپوست را بصورت آماده خریداری کنید و یا این که در یک گلدان ضایعات خانگی مانند پوسته تخم مرغ، پوست میوه و سیب زمینی، بریده های چمن، هرس های چوبی و دیگر پسماند های ارگانیک را جمع آوری کنید. برای کمک به روند تجزیه آن ها این مخلوط را با شن کش هوادهی کنید.

بذر گیاه و یا پیاز گل های تابستانی را آماده کنید

این بهترین کار برای یک روز زمستانی مرطوب می باشد. بعد از برنامه ریزی درمورد آنچه که می خواهید بکارید، بذرها را سفارش دهید ، طرح کاشت آن ها را بریزید و تعیین کنید کدام یک را در سینی و کدام یک را مستقیما در خاک بکارید . پیاز گل هایی مانند نیلوفر، گلایل و آلاله را می توان در زمستان برای کاشت بهار سفارش داد.

بذرهایی که نیاز به رشد بیشتری دارند را در سینی بکارید، در ماه بهمن و اسفند بذر گیاهانی مانند بگونیا، آنتریوم،شمعدانی، فلفل، بادمجان و گل کلم را بکارید .این گیاهان برای رشد بهتر به گرما نیاز دارند. اگر قصد کاشت چمن دارید سریعا در بهار شروع کنید و یا از رول های چمن طبیعی آماده استفاده کنید و فقط دقت داشته باشید که رول ها مرطوب باشند زیرا اگر ریشه گیاه خشک باشد و یا چمن زردی داشته باشد، فایده ای ندارد . بذرهای بلااستفاده را هم در یک فضای تاریک و خنک نگهداری کنید تا سال آینده از آن ها استفاده نمایید.

ابیاری گیاهان

بهترین زمان برای شروع آبیاری چه موقعی است؟زمانی که گیاه علایم کمبود آب را بروز می دهد، برای آبیاری بسیار دیر است. با اینکه گیاه فعالیت خود را از سر می گیرد اما بازده های مورد نظر و ضروری ، برای اینکه آبیاری صرفه اقتصادی داشته باشد به دست نخواهد آمد. بنابراین لازم است زمان آبیاری با دقت تعیین شود. هنوز دستگاهی که هم ارزان باشد و هم دقت بالایی داشته باشد برای تعیین زمان دقیق آبیاری ساخته نشده است لذا در حال حاضر تنها تجربیات صحرایی می تواند پاره ای مشخصات را که به گونه ای با تشنگی خاک ارتباط دارد، روشن سازد و بدون آنها کشاورز در مقابل محیط زنده ای که با آن سروکار دارد به صورت غیر فعال در می آید.

موارد زیر اگر با تجربیات شخصی ترکیب شوند می تواند در تعیین زمان دقیق آبیاری راه گشا باشد:

۱- با توجه به اینکه دوره آبیاری چند روزی بیش نیست (معمولا ۵ الی ۱۲ روز) و در این فاصله کوتاه نباید هیچ نقطه ای از منطقه تحت آبیاری با کمبود آب مواجه گردد. برای احتیاط لازم است نه بخاطر اولین قطعه بلکه با توجه به آبیاری به موقع آخرین قطعه، آبیاری را زودتر از موعد مقرر انجام داد.

۲- بارندگی خیلی کم را نباید به حساب آورد زیرا در اکثر حالات این باران ها بلافاصله بوسیله برگها و خاک های سطحی جذب می شود. البته این باران ها به مصرف گیاه نمی رسند اما برای گیاهان مخصوصا در آب و هوای بسیار خشک اثرات غیر مستقیمی خوبی دارند.

۳- رگبارهای شدید را باید خارج از محدوده رطوبت قابل استفاده منظور داشت زیرا که اگر بارندگی از حدی بیشتر باشد آب در اثر نفوذ عمقی و یا جریان سطحی تلف می شود.

۴- لازم است به نیاز آبی گیاه در دوره های بحرانی توجه خاصی مبذول داشت. دوره بحرانی برای غلات به طور کلی دوره گل دادن و یا تشکیل جوانه ها و در مورد درختان میوه بزرگ شدن میوه ها است.

توجه داشته باشید روش های دیگری هم برای محاسبه زمان شروع آبیاری وجود دارد مانند روش تواتر.

آفات باغ را حذف، زنبور و پروانه ها را به باغ جذب کنید

حذف نکردن آفات در خواب زمستانی شما را در بهار و تابستان با مشکل روبرو می کند. به تاج های گیاهان چند ساله خود نگاهی بیندازید و هرگونه برامدگی ، حلزون و شته را از بین ببرید. لاروهای تاج سفید که در کمپوست زندگی می کنند از ریشه گیاه تغذیه می کنند و موجب آسیب رساندن به گیاه می شوند.برای به حداکثر رساندن گرده افشانی گلها و سبزیجات و همچنین ازبین بردن شته می توانید موجودات مفید را نیز به حیاط و باغ خود جذب کنید، آن ها علاوه بر مفید بودن زیبایی را برای باغ شما به ارمغان میاورند.

گلخانه را تمیز کنید و بشویید

زمستان بهترین زمان برای تمیز کردن گلخانه است تا نهال ها و قلمه های بهار را بکارید. قسمت بیرونی گلخانه را با مواد ضدعفونی کننده و مواد شوینده بشویید تا جلبک ها، خزه ها و دوده ها ازبین بروند. این امر باعث می شود در طی ماه های رشد گیاهان، ضمن از بین رفتن آفات و بیماری ها؛گلخانه نور بیشتری را به خود جذب کند. از ضدعفونی کردن داخل شیشه ها نیز غافل نشوید! هر نوع بقایای گیاهی را با محلول گرم ضدعفونی کننده بشویید. همچنین گلدان ها و سینی های بذر گیاه را بشویید تا از ابتلای گیاهان به میرایی خاموش جلوگیری کنید. سپس در طی چند روز آینده گلخانه را به خوبی تهویه رسانی کنید تا کاملا خشک شود.

حوضچه ای را برای جمع آوری آب باران بسازید

وجود یک حوضچه در باغ ضروری است تا از بارندگی های فصلی بیشترین بهره را ببرید. بارندگی در فصل زمستان بیشتر است. برداشت آب باران برای کشاورزی به نفع محیط زیست است زیرا در تابستان تقاضا برای آب بیشتر خواهد شد و شرکت های آب و فاضلاب را مجبور به برداشت از آب های زیر زمینی می کند که این امر برای محیط زیست مضر و برای مصرف کننده پرهزینه است. گیاهان گلخانه ای مانند تمشک آبی، کاملیا و آزالیا با آب باران رشد بهتری دارند زیرا آب شرب کمی قلیایی است.

 نرده، فنس و داربست ایجاد کنید

زمستان زمانی ایده آل برای راه اندازی و یا تعمیر مسائل حفاظتی اطراف باغ می باشد. برای تعمیر کردن این حفاظ ها دقت کنید تا هرگونه خزه و کپک را روی آن ازبین ببرید. بهتر است این کار در یک روز افتابی انجام شود.

یک تپه از کود بسازید

با استفاده از زباله های گیاهی و برگ هایی که از باغچه تان جمع آوری شده است، این کار را انجام دهید و برای اینکه روند تجزیه با سرعت بیشتری صورت گیرد، آنها را به خوبی خرد کنید و با آب و فعل کننده های بیولوژیکی ترکیب نمایید به خاک مورد نظر بیفزایید.

بستر های جدید و تازه ای فراهم کنید

همزمان با به عمل آمدن خاک ، علف های هرز و آشغال ها را از آن جدا نمایید. کود گیاهی (کمپوست) یا کودی مکه به خوبی پوسیده شده باشد و هر گونه اصلاح کننده خاک را به ضخامت ۱۰ سانتی متر روی خاک مورد نظر بریزید و با چنگک به عمق ۲۵ تا ۳۰ سانتی متری برسانید.

حیاط را به خوبی بررسی کنید

شاخه هایی که آویزان هستند را مشخص کنید و اگر نیاز به سیم کشی یا هر گونه کار اضافی داشتن، برنامه ریزی نمایید. شاخ و برگ گیاهان سال گذشته را ببرید و آن ها را به کودتان اضافه کنید که تاثیر بسزایی در روند رشد گیاهان و درخت ها خواهد داشت.

همانطور که مطالعه کردید ،متوجه شدید که در زمستان کارهای زیادی برای انجام دارید. برای روند بهتر کار، لیستی را برای کارهایی که می خواهید انجام دهید تهیه کنید تا وقتی بهار می رسد آن ها را انجام دهید. اگر با مشکل نیز روبرو شدید و یا موفق بودید نکات مهم موفقیت و شکست را یادداشت کنید تا در سال بعد جزییات را به شما یاداوری کند، همچنین داشتن ژورنال گیاه شناسی برای شناخت، رشد و تغذیه بهتر گیاه خالی از لطف نخواهد بود.

مجموعه الو باغبون متشکل از متخصصین مجرب در زمینه درخت کاری، گل کاری، روف گاردن، طراحی و اجرای دیوار سبز، چمن زنی، محوطه سازی، گلکاری باغچه و… چه در محل سکونت شما چه در محل کار شما و چه در فضای بیرونی، باغ، ویلا و….  فعالیت میکند.