کونوفیتوم یا کاکتوس قلبی گیاهی زیبا است و از خانواده Aizoaceae و نام انگلیسی آن conophytum است. این گیاه بومی افریقای جنوبی است. کونوفیتوم ها بصورت مجموعه ای در کنار هم میرویند و حاوی یک جفت برگ به هم ملحق شده با ضخامت ۳ سانتمتر تا ارتفاع ۷ سانتی متر می رویند.

کونوفیتوم (Conophytum) بومی نواحی جنوب آفریقاست و جز ساکولنت‌های مینیاتوری محسوب می‌شود. این گیاه دارای رنگ‌های بسیار متنوع، ظاهری گوناگون و فرم‌های زیادی می‌باشد. اکثر انواع این ساکولنت به صورت مجموعه‌ای شکل می‌گیرند و زندگی می‌کنند. ولی برخی از آن‌ها به صورت تکی رشد می‌کنند. همانطور که گفته شد کونوفیتوم دارای رنگ‌های متنوعی است. از رنگ‌های قرمز و قهوه‌ای تا سبز آبی و سبز این گیاه یافت شده است. این ساکولنت به عنوان یک گیاه مینیاتوری زیبا و جذاب می‌تواند در خانه و محیط کار نگهداری شود. در ادامه کاکتوس ایران نحوه نگهداری کونوفیتوم را بررسی خواهد کرد.

سایز و رشد کونوفیتوم

این گیاه به صورت کوچک و کامپکت است که به صورت گروهی رشد می‌کند. به طور معمول این گیاه ۵ تا ۷ سانتی‌متر در ارتفاع رشد می‌کند ولی برخی اوقات از این اندازه هم کوچکتر است. در طول سال این گیاه در عرض و به صورت افقی رشد می‌کند و بوته‌ای شکل رشد خود را ادامه می‌دهد و این می‌تواند تا ۶۰ سانتی‌متر ادامه پیدا کند.

در هر حال پرورش این ساکولنت به طور معمول در سایز کوچک و همان ۲ تا ۱۰ سانتی‌متر است.

گلدهی و رایحه کونوفیتوم

گلدهی این گیاه معمولاً در فصل پاییز صورت می‌گیرد. یک گل از وسط هر قسمت از این ساکولنت بیرون می‌آید و رنگ گل آن نسبت به انواع مختلف کونوفیتوم متفاوت و گوناگون است. ولی این رنگ معمولاً سفید، صورتی، سفید یا زرد است و رایحه خاصی ندارند.

هنگامی که نگهداری کونوفیتوم در تعداد بالا انجام می‌شود، گل‌های این ساکولنت زیبایی خاصی را نمایش می‌دهند.

نور مناسب نگهداری کونوفیتوم

این گیاه مکان با نور روشن را ترجیح می‌دهد. می‌تواند در زیر نور خورشید در صورتی که هوا خنک و گردش هوا مناسب باشد برای ساعاتی بماند. ولی نور مستقیم در صورت گرمای هوا باعث آفتاب سوختگی آن می‌شود. برای اینکه بعد از دوران رکود و استراحت کونوفیتوم را به محیط روشن تری منتقل کنید دقت کنید. اینکار باید به تدریج و آهسته صورت بگیرد. در غیر اینصورت ساکولنت زیبای شما از بین خواهد رفت.

بهترین مکان برای نگهداری این ساکولنت در منزل پشت پنجره‌های جنوبی است. که کونوفیتوم بتواند نور مناسب را در طول روز دریافت کند. کونوفیتوم می‌تواند در زیر نور مصنوعی هم رشد داشته باشد. در حالتی که نور آن کافی نباشد گیاه شما گل نخواهد داد و رشد آن متوقف می‌شود.

دمای مناسب کونوفیتوم

کونوفیتوم تا دمای منفی ۵ درجه سانتی‌گراد را می‌تواند تحمل کند. در هر صورت باید در دمای خنک خاک گیاه کاملاً خشک باشد و دمای محیط باید به سرعت به دمای نرمال تغییر کند. در تابستان می‌توانید گیاه را در داخل منزل نگهداری کنید. و در زمستان کمترین دمای نگهداری کونوفیتوم باید بین ۵ تا ۱۰ درجه سانتی‌‌گراد حفظ شود.

آبیاری و تغذیه مناسب و صحیح کونوفیتوم

در فصل پاییز گیاه را به فاصله هر دو هفته یکبار آبیاری کنید. در طول فصول رشد می‌توانید این کار را یکبار در هفته انجام دهید. آبیاری بیش از حد یکی از دلایل اصلی از بین رفتن این ساکولنت است. آبیاری از اوایل بهار کاهش یافته و در اوایل تابستان باید به صفر برسد. این به این دلیل است که رشد گیاه متوقف می شود و وارد دوره رکود و استراحت خود می‌شود. از اواسط تا اواخر تابستان می‌توانید آبیاری را انجام دهید ولی در بین دو آبیاری اجازه دهید خاک گیاه خشک شود. در این مدت زمان‌بندی آبیاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اگر آبیاری به حد لازم کافی نباشد، برگ‌ها چروکیده و اگر آبیاری زیاد باشد، برگ‌ها از بین می‌روند.

در نگهداری کونوفیتوم با برگ‌های کوچکتر دقت نمایید. آنها به آبیاری بیشتری نیاز دارند. این گیاه عموماً در طول فصل گرما وارد دوره رکود خود می‌شود.

در طول فصول رشد یعنی از اواخر تابستان و پاییز هر ۴ تا ۶ هفته یکبار با استفاده از کودهای مخصوص کاکتوس و ساکولنت می‌توانید گیاه خود را تغذیه کنید. این ساکولنت معمولاً نیاز زیادی به مواد مینرال ندارد. در طول فصول رکود و استراحت تغذیه گیاه را متوقف کنید. بعد از تعویض گلدان این ساکولنت ۲ تا ۳ سال نیازی به تغذیه ندارد.

تعویض خاک و گلدان کونوفیتوم

خاک مناسب برای نگهداری کونوفیتوم همان خاک مخصوص کاکتوس و ساکولنت به علاوه مقدار بیشتری از سنگ‌ریزه است. برای اینکه مخلوط خاک خود را درست کنید می‌توانید از یک قسمت خاک معمولی و دو قسمت از ماسه و سنگ‌ریزه و کمی پرلیت استفاده کنید. بهتر این است که داخل مخلوط خاک از پیت ماس استفاده نکنید. زه‌کشی بالا یکی از نیاز‌های اساسی این ساکولنت است. حتماً خاک ترکیبی شما باید دارای زه‌کشی بالایی باشد.

در فصل بهار هر ۳ تا ۴ سال یکبار می‌توان گلدان گیاه را تعویض نمود ولی سایز گلدان نباید بیشتر از ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر و عمق آن باید در حدود ۱۰ سانتی‌متر باشد. بهترین زمان برای تعویض گلدان کونوفیتوم زمانی است که گیاهان جوان از بین برگ‌های خشک شده بیرون می آیند.

نکات عمومی نگهداری کونوفیتوم

در تابستان کونوفیتوم وارد دوره استراحت خود می‌شود. برگهای این گیاه خشک شده و به نظر مرده می‌رسند. در این زمان و در اواخر تابستان، برگ‌های جدید گیاه شروع به نمایان شدن می‌کنند و از بین برگ‌های چروکیده بیرون می‌آیند.

کونوفیتوم در پاییز و زمستان شروع به فعالیت می‌کند و هوای محیط نگهداری کونوفیتوم نباید مرطوب باشد. نگهداری از این ساکولنت تقریباً راحت است ولی این اهمیت دارد که از آبیاری بیش از حد آن بپرهیزید. زیرا موجب پوسیدگی آن خواهید شد. هنگامی که چروکیدگی برگ‌های این ساکولنت را در فصول رشد مشاهده کردید یعنی گیاه به آب نیاز دارد.

تکثیر کونوفیتوم

تکثیر گیاه کونوفیتوم از طریق بذر و تقسیم برگ امکان‌پذیر ولی مشکل است. بذرها بسیار کوچک هستند. تکثیر این ساکولنت از طریق بذر در یک گلدان با مخلوط خاک مناسب کاشت بذر کاکتوس و ساکولنت با زه‌کشی بالا ممکن است. می‌توانید بعد از کاشت بذر‌ها کمی ماسه ریز روی آنها بریزید. بهتر است خاک را با استفاده از اسپری آب مرطوب کنید. بعد از ۳ تا ۴ هفته اولین جوانه‌ها پدیدار خواهند شد و بهتر است بعد از این آبیاری را کم کنید.

بعد از ۳ تا ۴ ماه اولین برگ‌ها نمایان می‌شوند که به سرعت چروکیده می‌شوند و برگ‌های جدید رشد می‌کنند. دمای محیط نگهداری کونوفیتوم‌های جوان باید در حدود ۲۱ درجه سانتی‌گراد باشد.

بیماری‌ها و آفات ساکولنت کونوفیتوم

معمولاً نگهداری کونوفیتوم با مشکلات زیادی همراه نیست. ولی یکی از بیماری‌هایی که ممکن است با آن مواجه شوید، شپشک آرد‌آلود در اطراف ریشه‌ها است که در اثر وجود رطوبت زیاد در اطراف ریشه‌ها بوجود می آید. بهتر است با استفاده از آفت‌کش‌ها و قارچ‌کش‌ها یکبار در پاییز گیاه را آبیاری نمایید تا از بوجود آمدن بیماری جلوگیری کنید.

با استفاده از اسپری آفات‌کش‌های تماسی در فصول رشد می‌توانید مشکلات این ساکولنت را کنترل کنید.

بادکردن برگ‌ها یکی دیگر از مشکلاتی است که با آن هنگام آبیاری بیش از حد مواجه می‌شوید. هنگامی که این مشکل پدید آید برگ‌ها شکاف خواهند خورد.

چروکیده شدن کونوفیتوم یکی دیگر از مشکلاتی است که هنگام نگهداری کونوفیتوم  در تابستان با آن برخورد می‌شود. این مسئله کمی طبیعی است. کمی غبار پاشی می‌تواند به گیاه شما کمک کند.

تغییر رنگ برگ‌ها و از دست دادن رنگ کونوفیتوم به دلیل کم بودن یا بیش از حد بودن نور برای گیاه است. سعی کنید گیاه را در محیطی روشن قرار داده و از نور مستقیم خورشید پرهیز کنید. از دست دادن رنگ توسط گیاه ممکن است به دلیل نوع خاک گیاه و کم بودن مواد داخل خاک نیز باشد.

می توانید از خدمات باغبانی در الو باغبون استفاده کنید تا متخصصین ما با ابزار مورد نیاز شما در محل شما حضور یابند و خدماتی مانند تشخیص بیماری، درخت کاری، گل کاری، کنترل علف هرز ، کاشت انواع نهال و درخت، بیل زنی باغچه و پاکندی درختان، روف گاردن ، فرم دهی، آبیاری گیاه و باغچه، گلکاری باغچه و یا حتی کاشت و … را به شما ارائه دهند.