استفاده از ترکیب خاک مناسب بونسای نقش بسیار مهم و حیاتی در سلامت درخچه بونسای ما خواهد داشت. خاک با عناصر و مواد مغذی بسیار برای گیاه اهمیت دارد. ولی باید از زهکش مناسب، امکان گردش هوای مناسب و قابلیت نگهداری رطوبت نیز برخوردار باشد. بیشتر خاکهای آماده موجود در بازار، برای بونسای مناسب نیستند. شما میتوانید با درست کردن مخلوط خاک مناسب، علاوه بر صرفهجویی در هزینه، سلامتی گیاه خود را تضمین کنید. کیفیت خاک مورد استفاده مستقیماً روی سلامتی و انرژی بونسای تاثیرگذار است.
قابلیتهای مختلفی مخلوط خاک مناسب بونسای باید داشته باشد تا خاک ایدهآل برای گیاه به دست آید.
خاک مناسب گیاه باید بتواند به سرعت آب را از خود عبور دهد و رطوبت مورد نیاز درختچه ما را نیز فراهم کند. همچنین بیشتر ماندن رطوبت خاک گیاه موجب آسیب رسیدن به گیاه خواهد شد.
آب اضافه باید به سرعت از گلدان خارج شود. همانطور که گفته شد، ماندن بیش از حد آب باعث عدم رسیدن اکسیژن به ریشهها شده و گیاه را از بین میبرد. همچنین ماندن رطوبت زیاد در خاک باعث رسوب نمک در گلدان گیاه خواهد شد و آن را از بین خواهد برد.
عناصر تشکیل دهنده خاک مناسب بونسای باید دارای قابلیت ایجاد فضا برای رسیدن اکسیژن به ریشهها باشند. به غیر از رسیدن اکسیژن به ریشهها، این مولکولهای هوا برای باکتریها و میکروارگانیزمهای مفید لازم هستند. این اجازه میدهد که سیستم تغذیهای گیاه ما به درستی کار کند. و مواد غذایی به برگها برسند و عمل فتوسنتز به درستی انجام شود.
مخلوط خاک مناسب بونسای و استفاده از عناصر لازم و ارگانیک، باعث خواهن شد که زهکش مناسب باشد و هوا در بین خاک حرکت کند. خاکهای آماده و رایج در بازا معمولاً دارای نقاط ضعفی در گردش هوا و زهکشی هستند. و بدون رعایت این موارد گیاه ما دچار پوسیدگی شده و از بین خواهد رفت.
خاکها در دو نوع طبیعی و غیرطبیعی هستند. خاکهای حاصل از گیاهان مرده، مانند پیت، خاک برگ و خاک بدنه گیاه جز عناصر طبیعی هستند. ضعف این عناصر در این است که عناصر ارگانیک در طول زمان تجزیه شده و از زهکش خاک میکاهند. برخی از عناصر ارگانیک به سرعت تجزیه خواهند شد. بیشتر مخلوطهای کمپوست هنگامی که خشک میشوند، آب را به سختی جذب میکنند. این یکی از مشکلات اساسی برای نگهداری بونسای در محیط خانگی است. هنگام آبیاری گیاه آب به سرعت به کف گلدان خواهد رفت و در آنجا جمع خواهد شد.
خاکهای غیرارگانیک، دارای میزان کمتری از عناصر ارگانیک هستند یا اصلاً ندارند. این عناصر مواد مغذی و آب کمتری نسبت به خاکهای طبیعی جذب میکنند. ولی برای زهکشی و گردش هوا در خاک مناسبتر هستند. قابلیت جذب کمتر همچنین امکان کنترل بیشتری برای تغذیه گیاه به ما خواهد داد.
معمولترین عناصر تشکیل دهنده مخلوط خاک بونسای، آکاداما (یک عنصر آتشفشانی)، پومیس، خرده سنگپا، مخلوط خاک ارگانیک و گریت است.
این ماده بعد از دو سال ماندن در خاک متلاشی شده و از زهکش خاک میکاهد. این به این معنی است که اگر از مخلوط با زهکش مناسب استفاده میکنید، میتوان از آکاداما استفاده کرد. آکاداما قیمت بالایی دارد و میتوان به جای آن از خرده آجر استفاده کرد.
پومیس سنگهای آتشفشانی نرم هستند که آب و مواد مغذی را به خود جذب میکنند. هنگامی که برای مخلوط خاک مناسب بونسای از آن استفاده کنید، با حفظ رطوبت به ریشهها کمک شایانی میکنند.
این عنصر همچنین به حفظ ساختمان خاک کمک میکند و کمی رطوبت را در خود نگهداری خواهد کرد.
با استفاده از پیت ماس، پرلیت و ماسه این مخلوط بدست میآید. این مخلوط آب زیادی را در خود نگهداری میکند. ولی با استفاده از سایر موارد برای خاک بونسای به خوبی کار خود را انجام خواهد داد.
این عنصر به حفظ زهکش و گردش هوای مناسب خاک کمک میکند. این عنصر معمولاً در کف گلدان استفاده میشود تا به زهکش کمک کند. بیشتر کارشناسان از این عنصر دیگر استفاده نمیکنند. به این دلیل که از آکاداما یا پومیس استفاده خواهند کرد.
در این قسمت میخواهیم به دو نوع مخلوط خاک مناسب بونسای به طور کلی اشاره داشته باشیم. در هر دو مخلوط ما از آکاداما استفاده خواهیم کرد که به نگهداری آب کمک خواهد کرد. شما میتوانید با توجه به عدم دسترسی به این عنصر از خرده چوب یا سبوس نیز استفاده کنید.
مخلوط خاک اول با ترکیبی از ۵۰ درصد آکاداما، ۲۵ درصد پومیس و ۲۵ درصد خرده سنگپا درست میشود. این مخلوط البته باید یک دوم از مخلوط کلی را در بر بگیرد. نصف دیگر مخلوط خاک ما باید از مخلوط خاک طبیعی که قبلتر اشاره کردیم تشکیل شود.
مخلوط خاک بعدی ما با در نظر گرفتن اندازهای متناسب از سه عنصر تشکیل خواهد شد. یعنی ۳۳ درصد آکاداما، ۳۳ درصد پومیس و ۳۳ درصد خرده سنگپا. دقت داشته باشید نصف میزان مخلوط شما باید از خاک ارگانیک تشکیل شده باشد.
باید گفت که باغبان ها در مجموع دارای مهارت های متنوعی هستند و تقریبا می توانند هر کاری را در زمینه خدمات باغبانی از جمله بازسازی و نگهداری باغ از جمله هرس، درخت کاری، چمن زنی ، گلکاری باغچه ، فرم دهی و مراقبت از چمن انجام دهند. استخدام یک باغبان همیشگی ، می تواند به کنترل مداوم و زیبا سازی باغ کمک کند.