در این مقاله از الو باغبون شما را با گیاه کالاتیا زبرینا آشنا می کنیم!
اگر شما تازه علاقهمند به نگهداری و پرورش گیاه کالاتیا شدهاید، یا حتی مدت طولانی است که این نوع گیاهان استوایی را نگهداری میکنید، نباید از نگهداری کالاتیا زبرینا در خانه خود هراس داشته باشید. اگرچه این گیاه کمی حساس است. و مراقبت از آن در بین گیاهان آپارتمانی کمی مشکل، ولی با کمی تلاش میتوانید از آن در خانه خود مراقبت کنید. این مطلب میتوانید به شما در مراقبت از کالاتیا زبرینا کمک کند. و گیاهی شاداب و سلامت داشته باشید. برای اینکه گیاهی شاداب و سالم داشته باشید نیاز است آن را در خاکی غنی با زهکشی بسیار مناسب قرار دهید. خاکی که بتواند کمی رطوبت را در خود حفظ کند.
زبرینا بومی نواحی جنگلهای بارانی و مرطوب جنوب شرقی برزیل است. این گیاه همیشه سبز در مقاطعی از سال در صورت مراقبت صحیح رشد خواهد داشت. همانطور که از اسم این گیاه پیداست، از خانواده گیاهان کالاتیا است. و یکی از صدها انواع آن محسوب میشود. کالاتیاها بسیار شبیه به مارنتاها هستند. از این رو در بازار ایران برخی به اشتباه این گیاهان را نامگذاری میکنند. برای دانستن تفاوتهای این گیاهان میتوانید مطلب تفاوت مارانتا و کالاتیا را مطالعه کنید. کالاتیا زبرینا را گیاه گورهخری نیز مینامند. و این به دلیل خطوط سبز روشن و مخملی برگها و رنگ بنفش زیر آنها است. که این خطوط شبیه به خطوط روی گورهخر هستند. هرکدام از برگها میتوانند تا ۳۰ سانتیمتر رشد داشته باشند. مانند بسیاری از کالاتیاها برگهای این گیاهان هنگام شب رو به بالا میروند و زیبایی خاصی به گیاه میبخشند.
اگرچه در شرایط محیطی بیرونی این گیاه را میتوان در مکانی نیمه سایه و مرطوب نگهداری کرد. هنگامی که نگهداری کالاتیا زبرینا را در خانه انجام میدهید، باید محیطی روشن با نور غیرمستقیم برای آن فراهم کنید. از تابش نور مستقیم به گیاه خود جلوگیری کنید. به خصوص در تابستان و نور بعد از ظهر. تابش مستقیم نور خورشید میتواند به سوختگی و خشک شدن لبه برگها منجر شود. قهوهای شدن و خشک شدن لبه برگ گیاه کالاتیا میتواند به دلیل تابش نور مستقیم آفتاب باشد. اگرچه از این گیاه به عنوان گیاهی با نیاز نوری اندک نام میبرند، اگر نور محیط بیش از حد کم باشد، باعث از دست رفتن میزان رشد مناسب و رشد علفی گیاه خواهد شد.
همانطور که گفته شد، کالاتیا بومی نواحی استوایی است. و دمای گرم محیط را میپسندد. هنگامی که آن را در خانه مراقبت میکنید دمایی بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتیگراد را برای آن فراهم کنید. و نگهداری کالاتیا زبرینا خود را در مکان سرد یا خیلی گرم انجام ندهید. گرمای بیش از حد موجب قهوهای شدن و لولهای شدن لبه برگها و مکان خنک باعث چروکیدگی و زرد شدن برگ کالاتیا زبرینا خواهد شد.
یکی از موارد چالش برانگیز در نگهداری کالاتیا زبرینا نگهداری رطوبت مورد نیاز خاک گیاه است. البته نباید خاک خیس باشد یا کاملاً خشک شود. در صورت خشک شدن خاک گیاه چروکیده شده و برگها لولهای خواهند شد. این کار باعث بروز استرس به گیاه و از دست رفتن شادابی آن خواهد شد. هنگامی که زبرینا در فصول رشد خود قرار دارد، یعنی در بهار و تابستان، نیاز بیشتری به آبیاری پیدا خواهد کرد. در زمستان گیاه به دوره رکود و استراحت خود وارد میشود، و طبیعتاً به آب کمتری نیاز خواهد داشت. همانطور که در مطالب قبلی نیز اشاره شد، آبیاری گیاهان آپارتمانی به بسیاری از عوامل بستگی خواهد داشت.
چگونگی آبیاری کالاتیا زبرینا
هنگامی که تصمیم به آبیاری کالاتیا خود گرفتهاید، آن را به طور کامل آبیاری کنید. این به این معنیست که تا جایی که آب از سوراخهای کف گلدان خارج شود، به گیاه خود آب دهید. بعد از هر آبیاری البته باید آب داخل زیرگلدانی را خالی کنید. هنگامی که درباره نوع آبی که به گیاه میدهیم صحبت میکنیم، ذکر این نکته ضروریست که آب مورد استفاده شما باید همدمای اتاق باشد. آب سرد باعث بروز استرس به گیاه خواهد شد. همانند تمام کالاتیاها نوع آبی که به گیاه میدهید هم مهم است. آب شهری موجب بوجود آمدن نقاط قهوهای روی برگها خواهد شد. آب مورد استفاده برای نگهداری کالاتیا زبرینا باید آب جوشیده یا آب باران باشد.
کالاتیا گورهخری نیاز کمی به کوددهی و تقویت خواهد داشت. ولی بهتر است به صورت ماهیانه در فصول رشد تغذیه شود. میتوانید برای نگهداری کالاتیا زبرینا از یک چهارم مقدار توصیه شده روی بستهبندی آن استفاده کنید. بهترین کود نیز همان کود مخصوص گیاهان آپارتمانی است. کوددهی بیش از حد مشکلات زیادی را میتواند برای گیاه شما ایجاد کند. در صورتی که کود کم هیچ مشکلی برای آن بوجود نخواهد آورد. هرگز در پاییز و زمستان گیاه خود را تغذیه نکنید. تمام انواع کالاتیا در مقابل رسوب نمک کود در خاک خود حساس هستند.
اگر مشاهده کردید که برگهای کالاتیا شما دارای نقاط قهوهای رنگ میشود، ممکن است نشانه ازدیاد در تغذیه آن باشد. گیاه خود را داخل سینک ظرفشویی قرار دهید و آبیاری را طوری انجام دهید که رسوبات درون خاک شسته شده و از کف گلدان بیرون بیاید. بعد از ۵ دقیقه آب را ببندید و اجازه دهید آب اضافی از گلدان خارج شود. بعد میتوانید گیاه خود را به مکان قبلی بازگردانید. فلاش کردن خاک گلدان را باید چند بار در سال انجام دهید.
یکی دیگر از نکات مهم در نگهداری کالاتیا زبرینا تامین نیاز رطوبتی گیاه است. بدون رطوبت بالای محیط لبه برگهای گیاه قهوهای رنگ و خشک خواهد شد. برگها لولهای شکل شده و رشد آن متوقف میشود. اگر خانه شما دارای رطوبت مناسب نیست، باید رطوبت محیط نگهداری کالاتیا گوره خری خود را بالا و بین ۵۰ تا ۶۰ درصد نگه دارید. این کار باعث سلامت و شادابی آن خواهد شد. برای بالا رفتن رطوبت محیط نگهداری چند گزینه پیش روی شما است. میتوانید گلدان را داخل یک زیرگلدانی بزرگتر که داخل آن را سنگریزه و آب ریختهاید قرار دهید. البته آب نباید با کف گلدان گیاه در تماس باشد.
روش دیگر برای بالا رفتن رطوبت محیط گیاه استفاده از دستگاه رطوبتساز است. اگر حمام یا دستشویی خانه شما نورگیر مناسبی دارد، بهترین مکان برای نگهداری کالاتیا زبرینا است. این مکانها رطوبت بالایی دارند که برای گیاه شما مفید است. روش دیگر قرار دادن گیاه در بین گیاهان دیگر است. این کار میتواند تا حدی رطوبت محیط آن را تامین کند.
در محیط طبیعی کالاتیا در جنگلهای بارانی و در مناطقی با زمینهای مرطوب و حاصلخیز زندگی میکند. هنگام نگهداری کالاتیا زبرینا در منزل نیز بهترین بستر، خاکی غنی و با پایه پیت و دارای زهکشی مناسب است. اگرچه زبرینا نیازمند خاکی سبک است، این به معنی است که استفاده از خاکهای سنگین باعث خیس ماندن خاک برای مدت طولانی و پوسیدگی گیاه خواهد شد. از طرف دیگر نیازی به اضافه کردن مقدار زیاد ماسه به مخلوط خاک نیست. مخلوطی از یک قسمت خاک معمولی، دو قسمت پیت ماس و دو قسمت پرلیت یک بستر مناسب برای کاشت کالاتیا گوره خری است. بسیاری از خاکهای مورد استفاده برای بنفشه آفریقایی نیز برای گیاه مناسب است.
بهترین روش برای تکثیر گیاه کالاتیا زبرینا استفاده از تقسیم بوته در فصل بهار و اوایل تابستان است. درحالی که نیازی به تخصص زیادی هم در این زمینه نیست. ولی این فرآیند همانند نگهداری کالاتیا زبرینا کمی با چالش همراه است. با دقت باید گیه مادر را از گلدان خارج کرد. با استفاده از وسیله تیز و ضدعفونی شده یا با دست به دقت اقدام به تقسیم بوته گیاه کنید. بعد از جداسازی باید گیاه جدید خود را درون گلدانی مناسب با خاکی غنی بکارید. مطمئم شوید که بوته جدید شما، عمیقتر از گلدان قبلی کاشته نشود. و آن را به مکان قبلی نگهداریش منتقل نمائید.
کالاتیا گوره خری با بیماری شدید و سختی روبرو نخواهد شد. مگر اینکه گیاه دچار پوسیدگی شود. این مشکل به دلیل ازدیاد در آبیاری، بزرگ بودن گلدان و خیس ماندن خاک بوجود خواهد آمد. زهکش ضعیف خاک و گلدان نیز باعث این مشکل خواهند شد. نشانههای پوسیدگی در کالاتیا زبرینا موارد زیر هستند.
پیشگیری یکی از نکات کلیدی برای سالم نه داشتن گیاه محسوب خواهد شد. همیشه دقت داشته باشید که برای نگهداری کالاتیا زبرینا نیاز به خاکی غنی با زهکشی مناسب است. به علاوه اگرچه این گیاه در خاک مرطوب به خوبی رشد میکند، این به معنی نیاز گیاه به خیسی خاک نیست. در طول فصول رشد به طور منظم و مناسب آبیاری را انجام دهید. در زمستان نیز گیاه به دوره استراحت خود وارد میشود و آبیاری را باید هر دو هفته یکبار یا بیشتر انجام داد.
برخی اوقات ممکن است در نگهداری کالاتیا زبرینا در خانه با آفاتی نظیر کنه قرمز، شته، شپشک آردآلود و حشره پولک روبرو شویم. تمام این آفات را میتوان شناسایی و کنترل کرد. با مشاهده هر کدام از این آفات باید به سرعت وارد عمل شد و آن را از بین برد.
چرا برگ کالاتیا گوره خری قهوهای رنگ میشود؟
دلایل فراوانی برای بوجود آمدن این مشکل دخیل هستند. ازدیاد در کوددهی، کمبود رطوبت محیط، آبیاری اندک، نور نامناسب میتوانند باعث خشک شدن و قهوهای شدن لبه برگ کالاتیا شود. هرگز در تغذیه گیاه خود حتی در فصول رشد افراط به خرج ندهید. خاک گیاه را چند بار در سال فلاش کنید تا رسوبات آن خارج شود. برای نگهداری کالاتیا زبرینا نیاز به خاکی مرطوب است. پس آبیاری را در فصول رشد منظم انجام دهید. ولی اجازه خیس ماندن خاک را ندهید. (خاک باید مرطوب باشد ولی آب در آن جمع نشود.)
چروکیده شدن برگ کالاتیا از چیست؟
اگر مشاهده کردید که برگ گیاه شما دچار چروکیدگی شده است، این به دلیل شرایط نگهداری آن در مکانی سرد یا به دلیل آبیاری اندک است. مطمئن شوید که دمای محیط خانه شما بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتیگراد است. کالاتیا نمیتواند دمای محیط پایین را تحمل کند. اگر ایراد از دمای محیط نبود، خشکی خاک آن را بررسی کنید. به این دلیل که ممکن است آبیاری کافی را انجام نداده باشید و خاک خشک باشد.
می توانید از خدمات باغبانی در الو باغبون استفاده کنید تا متخصصین ما با ابزار مورد نیاز شما در محل شما حضور یابند و خدماتی مانند تشخیص بیماری، حاشیه زنی، کاشت انواع گل، کنترل علف هرز، کوددهی و تقویت، گلکاری باغچه و یا حتی کاشت و … را به شما ارائه دهند.