کاکتوسش اوپنتیا که کاکتوس راکتی نیز نام دارد در برگیرنده کاکتوسهای برگ پهن، راکتی درشت و کوچک میباشد.
کاکتوس اپونتیا یا گلابی خاردار (Opuntia) یک گیاه پهن، صاف و خاردار است که به نام انجیر هندی یا کاکتوس پارویی نیز شناخته میشود. بیشتر انواع این کاکتوس دارای خارهای جداشدنی و دستهای به نام گلچید هستند. این خارها در تماس با پوست باعث ایجاد حساسیت میشوند. این کاکتوس همچنین دارای انواع بدون خار است که یکی از آنها Opuntia Ellisiana نام دارد. گلها و میوه اغلب انواع این کاکتوس بعد از تمیز کردن قابل خوردن هستند. بیشتر این کاکتوسها در مکانهای گرم و خشک یافت میشوند. اگرچه برخی از آنها مانند Opuntia Humifusa در مناطق سرد زندگی میکنند. با فرا رسیدن زمستان، اکثراً قسمتهای گیاه چروکیده و به رنگ سبز روشن میشوند. ولی دوباره در بهار شروع به سبز شدن خواهند کرد. در ادامه مطلب به معرفی کامل و شرایط عمومی نگهداری اپونتیا خواهیم پرداخت.
نور و دمای مناسب کاکتوس اپونتیا
آبیاری و کود مناسب اپونتیا
خاک کاکتوس گلابی خاردار
تکثیر اپونتیا
مشکلات گیاه اپونتیا
بهترین نور برای این کاکتوس، نور کامل خورشید است. اپونتیا در نور کامل خورشید قادر به رشد سالم خواهد بود. با کم شدن نور محیط نگهداری آن، گیاه از شکل خود خارج شده و رشدی علفی خواهد داشت. رنگ این گیاه با دریافت نور کم به سبز روشن تغییر کرده و سلامتی خود را از دست خواهد داد. برای نگهداری اپونتیا در خانه باید بتوان بین ۶ تا ۸ ساعت نور فراوان برای گیاه فراهم کرد. اگر در خانه خود بالکن دارید میتوانید آن را در این مکان قرار دهید. در تمام طول سال اپونتیا قادر خواهد بود در خارج از خانه زندگی کند.
اپونتیا به دمای هوای گرم نیاز دارد. در محیط طبیعی زندگی اپونتیا، هوا گرم و دارای آفتاب سوزان است. اگر از این کاکتوس در خانه مراقبت میکنید، دمای مناسب برای نگهداری اپونتیا، همان دمایی است که شما در آن احساس راحتی دارید. به طور کلی دمای معمول برای اپونتیا دمایی بین ۱۵ تا ۳۲ درجه سانتیگراد است.
کاکتوس اپونتیا در مقابل خشکی مقاومت زیادی دارد. هرگز به گیاهانی که تازه کاشتهاید آب ندهید. هنگامی که از ساقههای اپونتیا قلمه گرفته و کاشتهاید برای یکماه اول آن را آبیاری نکنید. بعد از این زمان، هر دو تا چهار هفته یکبار میتوانید در سال اول آبیاری را انجام دهید. برای نگهداری اپونتیا در زمستان، اگر کاکتوس را خارج از خانه نگهداری میکنید، ماهیانه به میزان کمی به آن آب بدهید. در طول سایر فصول میتوانید با توجه به شرایط محیط نگهداری دو هفته یکبار آن را آبیاری کنید. آبیاری بیش از حد میتواند منجر به بروز بیماری پوسیدگی شود.
برای کوددهی و تقویت میتوانید یکبار در ماه با استفاده از کوددهای محلول در آب یکبار در ماه این کار را انجام دهید. البته باید این کار را در فصول رشد یعنی در بهار و تابستان انجام دهید. در زمستان هرگز گیاه خود را کود ندهید. بهترین کود برای تغذیه این گیاه کود NPK 10-10-10 است. تغذیه گیاه میتواند به گلدهی و میوهدهی آن کمک کند. در مجموع کود با نیتروژن بالا مناسب است.
خاک مناسب برای نگهداری اپونتیا، خاکی خنثی یا قلیایی است. نکته مهمتر اینکه خاک باید دارای زهکش مناسب باشد. همانطور که گفته شد، خاک که خیس بماند میتواند منجر به بروز بیماری پوسیدگی شود. این کاکتوس را میتوانید در اکثر انواع خاک پرورش دهید. ولی بهتر است از مخلوط خاک مناسب کاکتوس، برای نگهداری این گیاه استفاده کنید. خاک اپونتیا باید سریع آب را از خود عبور دهد و خشک شود.
تکثیر این کاکتوس از طریق بذر و قلمه امکانپذیر است. تکثیر از طریق بذر با شرعت کمتری است و ۳ تا ۴ سال برای رشد و گلدهی گیاه زمان میبرد. بذرها برای جوانهزنی نیاز به سایه دارند و باید مرطوب بمانند.
هنگامی که نگهداری اپونتیا را انجام میدهید، تکثیر از طریق قلمه ساقه این کاکتوس بسیار آسانتر است و نتیجه بهتری خواهد داشت. قلمههای با عمر حداقل ۶ ماه میتوانند جهت تکثیر انتخاب شوند. بعد از جدا کردن آنها از کاکتوس مادر با استفاده از یک جسم تیز و تمیز. باید برای مدت چند روز آنها را در مکانی نیمه سایه قرار داد تا محل زخم خشک شود. این کار باعث میشود ریسک پوسدگی قلمه ما کاهش پیدا کند. بعد از گذشت چند روز و خشک شدن محل زخم میتوانید قلمه خود را در خاکی مناسب به عمق ۳ سانتیمتر بکارید. اگر عمق کاشت بیشتر باشد، ممکن است قلمه بپوسد.
برای یک ماه ابتدای کاشت آبیاری انجام ندهید. قلمه نیازهای آبی خود را از آب ذخیره شده برطرف خواهد کرد. بعد از گذشت یک ماه، قلمه ما دارای ریشه کافی برای رشد خواهد بود. میتوانید در این زمان آبیاری را آغاز کنید. همانگونه که قبلتر توضیح داده شد، آبیاری را انجام دهید. حتماً در بین دو آبیاری باید خاک گیاه خشک شده باشد.
معمولاً در نگهداری اپونتیا با بیماری و آفات خاصی روبرو نخواهیم شد. البته همانطور که میدانید باید مراقب آبیاری بیش از حد و پوسیدگی گیاه باشید. این بیماری به دلیل عدم زهکشی مناسب نیز بوجود میآید. اگر آفات خاصی را روی گیاه خود مشاهده کردید میتوانید با استفاده ازمطلب بیماریهای کاکتوس به مقابله با آن بپردازید.
برخی از گونههای اپونتیا ساقهها و میوههایی قابل خوردن تولید میکنند. برای مزه بهتر ساقه این گیاه معمولاً آن را در اواسط صبح هنگامی که اسید گیاه در پایینترین حد آن است جدا میکنند. میوه این کاکتوس نیز معمولاً در پاییز نمایان میشود. این میوه را معمولاً به صورت مربا یا پوره استفاده میکنند.
باید گفت که باغبان ها در مجموع دارای مهارت های متنوعی هستند و تقریبا می توانند هر کاری را در زمینه خدمات باغبانی از جمله بازسازی و نگهداری باغ از جمله هرس، کاشت چمن و بذر، چمن زنی ، گلکاری باغچه ، فرم دهی و مراقبت از چمن انجام دهند. استخدام یک باغبان همیشگی ، می تواند به کنترل مداوم و زیبا سازی باغ کمک کند.